Vrede

Het thema voor de vredesweek 2023 is “onvrede en nu”. In de toelichting wijst de organisatie Pax op
de onvrede en achterdocht die er binnen de huidige Nederlandse samenleving bestaat. Waar
vertrouwen ontbreekt, staat een vreedzaam samenleven onder druk. Ik denk dat Pax hier een
belangrijk maatschappelijk probleem aankaart. Maar hoe kom je uit de spiraal van toenemend
wantrouwen en achterdocht?
Wat mij in debatten vooral opvalt, is dat vaak niet meer dezelfde taal wordt gesproken. Wat voor de
één een feit is, is voor de ander een mening. Het ontkennen van wat de ander als probleem ziet,
brengt een oplossing natuurlijk niet dichterbij. Je zult het over bepaalde uitgangspunten eens
moeten zijn om tot een gedeelde visie te komen.
In een aantal dossiers zijn de belangen groot. Een ondernemer die zijn businessplan in duigen ziet
vallen bij veranderd beleid, zal niet snel van de noodzaak van die verandering overtuigd zijn. Daarbij
komt dat de aangevoerde argumenten geregeld een hoog abstractieniveau hebben. Bij iets meer
mest vallen de mussen niet uit de lucht. En als niemand de hele argumentatie kan overzien, is twijfel
een normale menselijke reactie.
Een samenleving kan trouwens niet zonder tegenspraak. Je zou kunnen zeggen dat twijfel, debat en
het ontwikkelen van alternatieve visies de motor van de toekomst zijn. Zonder debat en twijfel was
de aarde nog steeds plat, zal ik maar zeggen.
Ik schreef hierboven dat naar mijn mening vaak niet meer dezelfde taal wordt gesproken. Daarmee
kom ik op het verhaal van de torenbouw van Babel zoals beschreven in het boek Genesis. Om samen
verder te gaan moet er wel de bereidheid zijn te luisteren en verder te kijken dan eigen persoonlijke
belangen. Het helpt ook niet om met zogenaamd ‘gezond verstand’ complexe vraagstukken
te bagatelliseren.
Misschien begint de vrede wel daar boven zichzelf uit kunnen stijgen. Vrede vraagt om ruimte voor
de ander. Wat ben ik bereid om daarvoor op te offeren?
ds. Wim de Ruyter